Forum Młodzieży Wrocławskiej

Bucek

Oto krótka Historia Herbów Wrocławskich :

Mimo lokacji w 1241 na prawie niemieckim i wielokrotnych przyznawanych przywilejów, miasto przez kilkaset lat funkcjonowało bez znaku herbowego. Dopiero 12 lutego 1530 król czeski i węgierski, Ferdynand I Habsburg nadał miastu herb, co 10 lipca zostało jeszcze potwierdzone przywilejem herbowym przez cesarza Karola V Habsburga. Z przywileju herbowego:

Nadajemy wam i waszym potomkom nowy herb miejski, mianowicie tarczę z głową św. Jana Chrzciciela, z czterema innymi tarczami wokół, w tym na górnej białego lwa, na drugiej czarnego orła na żółtym polu po prawej stronie wielkiej tarczy, na trzeciej po lewej stronie głowę św. Jana Chrzciciela, który u was i u waszych przodków był od wielu lat w czci i poważaniu. A w czwartej najniższej tarczy literę “W”, co oznacza imię Wratislay, tego który pierwszy zbudował miasto Presslaw i nadał mu imię Wratizlaua

Symbolika najstarszego herbu mocno oddaje złożoną historię miasta. Herb jest pięciopolowy. W prawym (kolejność heraldyczna, tj. odwrócona), górnym rogu w czerwonym polu znajduje się ukoronowany lew czeski symbol przynależności do dawnego Królestwa Czeskiego, w lewym, górnym rogu czarny orzeł śląski w złotym polu z białą przepaską henrykowską na piersi i skrzydłach zwieńczoną krzyżem. W prawym, dolnym, złotym polu znajduje się duża litera W od łacińskiej nazwy miasta Wratislawia, w lewym, dolnym, czerwonym polu pierwotnie znajdowała się osadzona na odwróconej koronie głowa świętego Jana Ewangelisty (patrona kaplicy na ratuszu) w nimbie, w dzisiejszej wersji jest to głowa świętej Doroty. W centrum tarczy mieści się srebrna misa z odciętą głową świętego Jana Chrzciciela, patrona katedry wrocławskiej.

(Wrocławski herb obowiązujący od 1530 do 1938 i od 1990 do dziś)

19 października 1938 naziści na rozkaz gaulaitera Śląska Josepha Wagnera usunęli tradycyjny herb, zastępując go dwupolowym. W jego górnej, złotej części widniał orzeł śląski, a w czerwonej, dolnej Krzyż Żelazny - projektantem nowej tarczy był berliński prof. Schweitzer-Mjoelnir. Cytat z gazety z tego okresu:
... Nadprezydentowi i gaulaiterowi Śląska Josefowi Wagnerowi źle się kojarzy herbowa litera "W". Jest podobno "zbyt słowiańska, jako że stanowi inicjał imienia czeskiego księcia Wratysława, założyciela naszego miasta. Lew zresztą też ma niewłaściwe, bo czeskie pochodzenie.

Poza tym Wagner uważa, że w starym herbie jest za dużo chrześcijańskiej symboliki. Widok głowy św. Jana Chrzciciela na misie nie poprawia samopoczucia naszego gaulaitera. Zarządził więc wprowadzenie nowego godła. Na tarczy znalazł się śląski orzeł i Krzyż Żelazny z literami FW i datą 1813. To inicjały króla Fryderyka Wilhelma III, który ustanowił odznaczenie Krzyż Żelazny za wojnę wyzwoleńczą z Napoleonem.

Odwołanie do króla Fryderyka Wilhelma III wiąże się z wydaną przez niego we Wrocławiu 17 marca 1813 pod naciskiem pruskich patriotów odezwą An mein Volk (niem. Do mojego ludu) wzywającą do walki z Napoleonem. Wcześniej król ustanowił order Krzyża Żelaznego, wydał odezwę An mein Kriegsheer (niem. Do mojego wojska) oraz pozwolił na formowanie ochotniczych freikorps, od których barw mundurowych pochodzą kolory współczesnej flagi niemieckiej.

(Herb Wrocławia z czasów Nazimu 1938 do 1945)

Po II wojnie światowej i powrocie Wrocławia pod panowanie polskie na krótko - do roku 1948 - wrócono do tradycyjnego herbu. W lutym tego samego roku Miejska Rada Narodowa dokonała przeprojektowania starego herbu - lwa czeskiego przesunięto z pola I na III, głowę Jana Ewangelisty zlikwidowano, a w pierwotnym miejscu czeskiego lwa umieszczono białego, nieukoronowanego orła polskiego. Herb ten nigdy nie wyszedł poza fazę projektową. Jeszcze w 1948 herbem miasta stał się dwugłowy wizerunek orła wzorowany na średniowiecznej pieczęci wrocławskiego wójta - jeszcze starszej niż właściwy herb miejski. Autorem nowego herbu był historyk Karol Maleczyński.

W prawej (znów kolejność heraldyczna), czerwonej połowie tarczy widniała połowa polskiego orła z głową zwróconą w lewo, w lewym, złotym polu umieszczona była połowa czarnego orła śląskiego z białą przepaską i głową zwróconą w prawo. Orły były nieukoronowane. Wiele osób do dziś kojarzy ten herb z Wrocławiem.

(Herb Wrocławia za czasów PRL od 1948 do 1990)

źródło: Wikipedia.org